سرماخوردگی یک بیماری شایع است که بیشتر مردم دو یا سه بار در سال درگیر آن می‌شوند. چیزی که ما از آن به‌عنوان «سرماخوردگی معمولی» یاد می‌کنیم، بیماری است که توسط ویروس‌های مختلف، به‌ویژه راینوویروس (Rhinoviruse) ایجاد می‌شود. راهکار ساده‌ای برای درمان یا پیشگیری از سرماخوردگی وجود ندارد، اما استفاده از داروی سرماخوردگی که بدون نیاز به نسخه‌ی پزشک (OTC) در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد، می‌تواند علائم بیماری و تأثیر آن را بر فعالیت‌های روزمره کاهش دهد.
امروزه تنوع زیاد داروهای سرماخوردگی انتخاب گزینه‌ی مناسب را کمی سخت کرده است. به‌طور کلی، توصیه می‌شود که با توجه به شدیدترین علامت خود نسبت به انتخاب داروی مناسب اقدام کنید. به‌عنوان مثال اگر فقط سرفه می‌کنید، بهتر است به جای دارویی که تب، سرفه و آبریزش بینی را درمان می‌کند، از یک ضدسرفه‌ی ساده استفاده کنید. امروز در این مقاله از هفت خط مگ تصمیم داریم شما را با نحوه‌ی انتخاب داروی سرماخوردگی آشنا کنیم. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
بهترین داروی سرماخوردگی برای سردرد سینوسی
سینوس‌ها حفره‌های کوچکی هستند که در پشت استخوان گونه و پیشانی قرار دارند و به بینی متصل می‌شوند. وقتی سرما می‌خورید، انسداد سینوس‌ها در اثر افزایش تولید مخاط به سردرد سینوسی منجر می‌شود.
برای درمان سردرد سینوسی، ابتدا باید تصمیم بگیرید که می‌خواهید درد ناشی از انسداد سینوس‌ها را کاهش دهید یا خود انسداد را. ایبوپروفن (Ibuprofen) و ناپروکسن (Naproxen) هر دو می‌توانند به کاهش درد شما کمک کنند. یک داروی دکونژستانت (Decongestant) یا ضداحتقان مانند سودوافدرین هم می‌تواند در کاهش احتقان مؤثر باشد، اما مصرف آن ممکن است به بروز عوارض جانبی مثل بی‌قراری و عصبانیت منجر شود.
بهترین داروی سرماخوردگی برای آبریزش بینی
آبریزش بینی واکنشی است که بدن به التهاب و تحریکی که ویروس سرماخوردگی در مجاری بینی ایجاد کرده، نشان می‌دهد. اگر برای آبریزش بینی از داروی ضداحتقان استفاده می‌کنید، علائم شما بهتر می‌شود. اما ممکن است با عوارض نامطلوبی مانند افزایش فشار خون یا خشکی بیش از حد بینی و گلو مواجه شوید. به همین دلیل اگر احتقان یا گرفتگی شدید نیست، داروی دیفن هیدرامین (Diphenhydramine) می‌تواند برای درمان آبریزش بینی مناسب‌تر باشد.
دیفن هیدرامین یک آنتی هیستامین است، به این معنی که واکنش طبیعی بدن را نسبت به محرک‌ها و عوامل بیماری‌زا کاهش می‌دهد. بنابراین اگر به دلیل ترشح هیستامین دچار آبریزش بینی شده‌اید، مصرف آن می‌تواند کمک‌کننده باشد. دیفن هیدرامین ممکن است باعث خواب‌آلودگی شود. به همین دلیل، بهتر است آن را قبل از خواب مصرف کنید.
بهترین داروی سرماخوردگی برای گرفتگی بینی
گرفتگی بینی نفس کشیدن را برای شما سخت می‌کند و ممکن است حتی پس از برطرف شدن سایر علائم همچنان باقی بماند. برای درمان گرفتگی بینی، یک داروی ضداحتقان با ماده‌ی فعال سودوافدرین (Pseudoephedrin) را امتحان کنید. سودوافدرین عروق خونی را تنگ می‌کند، تورم را در غشای مخاط بینی کاهش می‌دهد، راه‌های هوایی را باز می‌کند، باعث تخلیه‌ی ترشحات سینوسی می‌شود و به شما اجازه می‌دهد راحت‌تر نفس بکشید.
فنیل افرین (Phenylephrine) داروی ضداحتقان دیگری است که می‌توانید برای درمان گرفتگی بینی مصرف کنید. توصیه می‌شود که مصرف هر یک از این دو داروی ضداحتقان به حداکثر چهار بار در روز محدود شود.
بهترین داروی سرماخوردگی برای تب و درد
وقتی سرما می‌خورید، افزایش التهاب در بدن به بروز تب و درد منجر می‌شود. بنابراین، درمان التهاب می‌تواند به کنترل این علائم آزاردهنده کمک کند. تب و درد را می‌توان با مصرف ایبوپروفن که همانند ناپروکسن یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) است، کاهش داد. اگرچه استامینوفن (Acetaminophen) جزء NSAID طبقه‌بندی نمی‌شود، اما می‌تواند در کاهش تب و درد مؤثر باشد.
بهترین داروی سرماخوردگی برای گلودرد و سرفه
اگر سرفه باعث گلودرد شده است، به دنبال دارویی باشید که حاوی دکسترومتورفان (Dextromethorphan) باشد. دکسترومتورفان با کنترل سیگنال‌های مغزی سرفه را کاهش می‌دهد و باعث بهبود گلودرد می‌شود، اما علت سرفه کردن را درمان نمی‌کند. در بعضی از داروهای حاوی دکسترومتورفان ماده‌ای به نام گایافنزین (Guaifenesin) وجود دارد که یک خلط‌آور است و مخاط را رقیق می‌کند.
بهترین داروی سرماخوردگی برای استفاده در شب
آنتی هیستامین‌ها سرفه را درمان می‌کنند و باعث ایجاد احساس خواب‌آلودگی می‌شوند. داروهایی که حاوی آنتی هیستامین‌های دوکسیلامین (Doxylamine) یا دیفن هیدرامین هستند، به شما کمک می‌کنند هنگام سرماخوردگی راحت‌تر بخوابید.
بهترین داروی سرماخوردگی برای کودکان نوپا و شیرخواران
به‌طور کلی، قبل از دادن هر نوع داروی سرماخوردگی به کودکان کم سن و سال باید با متخصص اطفال مشورت کنید. وزن، سن و شدت علائم کودک به تعیین نوع دارو و دوز آن کمک می‌کند. اگر کودکتان کمتر از ۶ ماه سن دارد، دوز توصیه‌شده برای مصرف استامینوفن را جهت تسکین درد رعایت کنید.
بعضی از نمونه‌هایی ایبوپروفن، آنتی هیستامین و سرکوب‌کننده‌های سرفه که بدون نیاز به نسخه‌ی پزشک به فروش می‌رسند، برای کودکان بالاتر از دو سال قابل استفاده هستند. مصرف بیش از حد داروهای سرماخوردگی و داروهای ضدسرفه توسط کودکان می‌تواند عوارض جانبی جدی به دنبال داشته باشد. اگر دقیقاً نمی‌دانید از چه دارویی باید استفاده کنید، حتما برای مشاوره با پزشک کودک خود تماس بگیرید.
بهترین داروی سرماخوردگی برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا
داروهای ضداحتقان می‌توانند برای افرادی که فشار خون بالا دارند، خطرناک باشند. انجمن قلب آمریکا (AHA) توصیه می‌کند که در صورت ابتلا به پرفشاری خون از مصرف مواد فعال زیر اجتناب کنید.
- اکسی متازولین (Oxymetazoline)
- فنیل افرین (Phenylephrine)
- سودوافدرین (Pseudoephedrine)
در عوض، یک خلط‌آور مانند گایافنزین مصرف کنید و به دنبال داروهای بدون نسخه‌ای باشید که برای افراد مبتلا به فشار خون بالا تولید می‌شوند. به توصیه‌ی AHA، بیماران مبتلا به پرفشاری خون باید از مصرف داروهای NSAID مانند ایبوپروفن اجتناب کنند. چون مصرف بیش از حد آن‌ها می‌تواند اثرات منفی داشته باشد. اگر از تأثیر داروهای سرماخوردگی روی داروهایی که برای درمان پرفشاری خون دریافت می‌کنید بی‌اطلاع هستید، با پزشک مشورت کنید.
استفاده از آنتی بیوتیک برای درمان سرفه و سرماخوردگی
آنتی بیوتیک‌ها برای درمان سرماخوردگی مؤثر نیستند. چون معمولا سرماخوردگی توسط ویروس ایجاد می‌شود و این دسته از داروها فقط به درمان عفونت‌های باکتریایی کمک می‌کنند. اگر به عفونت ثانویه ناشی از باکتری مبتلا شده‌اید، باید با پزشک درباره‌ی گزینه‌های مختلف درمانی صحبت کنید.
استفاده‌ی بی‌رویه از آنتی بیوتیک‌ها شما را با مشکلات جدی روبه‌رو می‌کند و احتمال مقاومت نسبت به این داروها را افزایش می‌دهد. اگر باکتری‌ها به آنتی بیوتیک مقاوم شوند، برای مدت طولانی‌تری در بدن باقی می‌مانند و سخت‌تر درمان می‌شوند.
درمان‌های خانگی
علاوه بر داروهای OTC که برای کاهش علائم سرماخوردگی تولید می‌شوند، درمان‌های خانگی هم می‌توانند به کنترل علائم این بیماری کمک کنند.
۱. استراحت کافی داشته باشید
استراحت یکی از مهم‌ترین کارهایی است که باید در هنگام سرماخوردگی انجام دهید. چون خواب کافی می‌تواند تأثیر مثبتی بر سیستم ایمنی شما داشته باشد و به بدنتان در مقابله با بیماری کمک کند.
۲. بدن خود را هیدراته نگه کنید
دریافت کافی مایعات مثل آب، چای گیاهی و سوپ هم از کم‌آبی بدن جلوگیری می‌کند و هم می‌تواند به رقیق شدن مخاط، مقابله با احتقان و به‌طور کلی تسکین علائم کمک کند. از مصرف قهوه و نوشابه‌های کافئین‌دار که می‌توانند کم آبی بدن را تشدید کنند، خودداری کنید.
۳. بخور بدهید
استنشاق بخار دوش آب گرم یا یک کاسه آب داغ می‌تواند به‌تدریج احتقان را از بین ببرد و به شما کمک کند راحت‌تر نفس بکشید.
۴. از یک رطوبت‌ساز استفاده کنید
استفاده از رطوبت‌ساز در اتاقی که در آن می‌خوابید، به پاکسازی مجرای بینی کمک می‌کند و التهاب آن را کاهش می‌دهد. این کار به‌ویژه در زمستان که گرمای خشک داخل خانه می‌تواند باعث تشدید علائم شود، مؤثر است. به یاد داشته باشید که باید آب استفاده شده در رطوبت‌ساز را روزانه عوض کنید تا از رشد کپک‌ها و سایر قارچ‌ها جلوگیری شود.
۵. مکمل زینک (روی) مصرف کنید
اگرچه باید مطالعات بیشتری درباره‌ی دوز مناسب این مکمل انجام شود، اما تحقیقات موجود نشان می‌دهد که مکمل‌های روی به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند و ممکن است بتوانند مدت سرماخوردگی را کاهش دهند.
بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که دریافت قرص‌ها یا شربت‌های حاوی روی مدت زمان سرماخوردگی را حدود یک روز کاهش می‌دهند، به‌ویژه اگر ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از بروز اولین علائم و نشانه‌های سرماخوردگی مصرف شوند.
۶. عسل بخورید
عسل برای گلو تسکین‌دهنده است و می‌تواند سرفه را در بزرگسالان و کودکان بالای یک سال کاهش دهد.
۷. از سیر استفاده کنید
سیر خواص ضدعفونی‌کننده و ضدمیکروبی دارد و از عملکرد سیستم ایمنی بدن حمایت می‌کند. سیر حاوی ماده‌ای به نام آلیسین است که خواص ضدمیکروبی دارد و می‌تواند شدت علائم سرماخوردگی را کاهش دهد.
کلام پایانی
اگرچه سرماخوردگی معمولی یک بیماری ساده به‌نظر می‌رسد، اما به‌راحتی نمی‌توان با علائم آن مقابله کرد. شما باید با توجه به علائمی که بیشترین تأثیر را روی بدنتان داشته‌اند، داروی مناسب را انتخاب کنید. معمولا ۷ تا ۱۰ روز طول می‌کشد تا علائم سرماخوردگی برطرف شود. اگر بعد از ۱۰ روز همچنان احساس بیماری می‌کردید یا علائم شما شروع به بدتر شدن کرد، به پزشک مراجعه کنید.
به یاد داشته باشید که همیشه دستورالعمل‌های مربوط به نحوه‌ی مصرف داروها را بخوانید و خودسرانه دوز یا مدت زمان مصرف آن‌ها را افزایش ندهید. همچنین از مصرف همزمان دو داروی مشابه که حاوی مواد فعال یکسانی هستند، خودداری کنید. چون این کار باعث می‌شود با عوارض جانبی بیشتر و مشکلات جدی‌تر روبرو شوید. معمولا در بروشور داروها درباره‌ی دوز و مدت زمان مصرف، عوارض احتمالی، موارد منع مصرف و تداخلات دارویی صحبت شده است.
منبع: healthline